تیونینگ خودرو چیست؟
تیونینگ خودرو به زبان خودمانی یعنی ارتقا دادن خودرو که این ارتقا ممکن است فقط در ظاهر ماشین و یا مشخصات فنی، داخلی و یا تقویت موتور و یا حتی همه این موارد با هم باشد.
تیونینگ خودرو در واقع تغییر و یا تعویض بخشی از قسمتهای خودرو به منظور زیباتر کردن و بهتر کردن خودرو میباشد و بعضی از افراد از اصطلاح اسپرت کردن خودرو نیز استفاده میکنند.
یک خودروی تیون شده قرار است از لحاظ ظاهر و قدرت موتور، سرعت، مشخصات فنی و داخلی از خودروی مشابه خود بالاتر باشد. در حقیقت تمام خودروهای تولید شده به صورت حرفهای و لوکس طراحی و تولید نمی شوند و خودروسازان، خودروهای معمولی را برای استفاده معمول روزانه و برای سایر سلیقههای عام ساده تولید میکنند که بعضی از افراد علاقه مند به خودرو تمایل دارند که خودروی خود را از آن چیزی که هست، بیشتر ارتقا داده و بخش فنی و موتور آن را نیز تقویت کنند.
تیونینگ خودرو
تیونینگ بدنه و ظاهر خودرو
در تیون و اصطلاح عامه آن در اسپرت کردن ظاهری خودرو، معمولا علاقه مندان به خودروهای زیبا و خاص تر، از موارد زیر استفاده میکنند که ممکن است بعضی از آنها با نوع خودرو و مشخصات فیزیکی هر خودرویی هم خوانی و هماهنگی نداشته باشد.
تیونینگ دربهای خودرو
همانطور که همه ما دیده ایم، خودروهای حرفهای به شیوهای غیر معمول از خودروهای موجود، به صورت بال پرنده باز و بسته میشوند. و برای ایجاد چنین حسی اقدام به تغیر زاویه باز و بسته شدن دربهای خودروی خود میکنند.
تیونینگ درب های خودرو
تیونینگ دربها ممکن است در دو زاویه متفاوت صورت گیرد. یعنی در یک حالت که بیشتر مرسوم است، لولا در سر جای خودش قرار میگیرد با این تفاوت که باز شدن درب به جای اینکه به سمت طرفین ماشین باشد، به سمت بالا باز میشود.
در حالت پیچیده آن که قابل اجرا بر روی همه خودروها نمی باشد، لولای در بر روی سقف قرار میگیرد و دربهای خودرو مانند بال عقاب و به سمت طرفین خودرو و سپس به طرف بالا باز میشود. شرکت خودروسازی تسلا از دربهای عقب یکی از مدلهای خودروی خود، از این شیوه استفاده کرده است.
تیونینگ در سقف خودرو
قطعا هر راننده و سرنشینی دوست دارد که در فصلهای گرم تر، از هوای آزاد بر روی سقف خود استفاده کند و داشتن سان روف برای رانندههای امروزی یکی از مهم ترین آپشنها برای یک خودرو میباشد.
بسیاری از خودروهای داخلی و حتی خارجی موجود در ایران، این آپشن سان روف را بر روی سقف خود ندارند و به همین منظور بعضی از علاقه مندان به سان روف، آن را به صورت دستی ایجاد میکنند که البته این کار را به متخصصین این کار میسپارند.
تیونینگ در سقف خودرو
البته این مورد در بعضی از نقاط ایران برای خرید و فروش ممکن است بعضی از مسائل مربوط به ضربه خوردگی و یا رنگ شدگی سقف را مطرح سازد اما در حالت کلی، چنانکه هیچ قسمت دیگر سقف دچار ضربه و یا رنگ شدگی نباشد، پذیرفته شده است و نه تنها باعث افت قیمت نمی شود بلکه بسیار مقبول تر و قابل قبول برای عامه میباشد و این مورد دقیقا مانند پرچ کردن پلاک و سوراخ کردن بدنه برای نصب پلاک خودرو میباشد.
یکی دیگر از شیوههای مرسوم در تیون کردن سقف خودرو، مربوط به تغییر رنگ سقف توسط بر چسبهای ویژه میباشد. که این مورد به صورت برچسب سیاه معمولا و بیشتر بر روی خودروهای سفید انجام میگیرد. بسیاری از خودروهای حرفهای خود به صورت پیش فرض، این تغییر و دوگانگی رنگ را بر روی ظاهر خود دارند.
تیونینگ و تغییر چراغ خودرو
چراغهای یک خودرو در واقع بخش مهمی از فیس و صورت خودرو میباشند. همانطور که یک تغییر رنگ در چشم عادی توسط یک لنز، میتواند کل چهره را تغییر دهد، تغیر در نوع نور و دودی یا شفاف بودن چراغهای جلو خودرو میتواند تفاوت فاحشی بین خودرو تیون شده با نوع معمول خود باشد.
از جمله تغیرات مربوط به چراغهای خودرو میتوان به دودی کردن چراغها، استفاده از لامپهای زنونی و چراغهایی با طراحیهای متفاوت از نوع فابریک اشاره کرد.
البته تیونینگ چراغها فقط به چراغهای جلو ختم نمی شود و چراغهای عقب نیز از این مورد استثنا نیستند و معمولا موقع تیون کردن چراغها، تمامی چراغها باید با هم تیون شوند تا یک دستی در چراغها حفظ شود و موجب دوگانگی در جلو و عقب خودرو نباشیم.
تیونینگ و تعویض سپرها
یکی دیگر از تغیرات مهم و کاربردی در تغیر چهره خودرو، تعویض سپرها میباشد. سپرهای عقب و جلو میتواند متناسب با همان حجم و فضا به حالتهای متفاوتی تغیر پیدا کند که این نوع تغیر بستگی به تغییرات قبلی در تیونینگ خودروی شما دارد.
تیونینگ و تعویض سپرها
ممکن است تمامی تغیرات تیون خودرو در جهت نشان دادن ظاهری قدرتمند در خودرو باشد، قطعا در این حالت، یک سپر ظریف و کوچک نمی تواند این قدرت را القا کند و میبایست از سپری با خطوط ناملایم و حجیم تر استفاده کرد.
در بسیاری از خودروهای شاسی بلند ممکن است به جای تعویض سپر از سپرهای ثانویه که ممکن است به صورت لولههای استیل فلزی باشند در جلوی سپر اصلی استفاده شود.
تیونینگ سیستم صوتی و تصویری
موسیقی از قدیم یکی از همراهان جدانشدنی از بخش خودرو بوده است و این سیستم هر روز در حال ارتقا میباشد.
به این منظور که در خودروهای قدیمی سیستم صوتی تنها محدود میشده به یک رادیو ساده ولی امروزه سیستم صوتی علاوه بر قابلیت پخش موسیقی، کاربردهای وسیع تری از جمله، گیرنده وای فای، بلوتوث، پخش تصویر از نمای دوربین دنده عقب، نمایش نقشه و لوکیشن خودرو، نمایش صفحه کلیدهایی برای کنترل قسمتهای برقی خودرو و … میباشد.به همین منظور کسی نیست که از وجود این امکانات بر روی خودروی خود، بدش بیاید!
تیونینگ سیستم صوتی و تصویری
سیستم پخش هر خودرویی متصل به چندین قطعات جانبی میباشد که در تیون کردن این بخش ممکن است بخشی از این قطعات تقویت و بخشی کلا اضافه و یا تعویض گردند.
به طور مثال ممکن است بلندگوهای خودرو به صورت کلی حذف و با مدلهای قوی تر و بیس دار تعویض گردند. یا آنکه دوربین دنده عقب به صورت کامل به این سیستم اضافه گردد.
یکی دیگر از بخشهایی که به لوکس کردن فضای داخل کابین خودرو در این بخش کمک فاحشی میکند، افزودن مانیتور به پشت کلاهکهای صندلیهای جلو میباشد.
تیونینگ و تعویض سر اگزوز
معمولا اگزوز و تعداد و اندازه آن، به نوعی به قدرت موتور و توان آن ربط داده میشود و میدانیم که خودروهای حرفهای در هر دو سمت چپ و راست عقب خود اگزوز دارند و در مواردی ممکن است تعداد کل سر اگزوزها در هر طرف به سه یا چهار سر اگزوز نیز برسد.
سر اگزوز بیشتر حالتی ظاهری تا کاربردی بودن آن دارد و در مواردی سر اگزوز میتواند به تغیر صدای خودرو نیز کمک کند. سر اگزوزهایی با نوع طراحی خاصی تولید شده اند که قادر به بی صدا کردن و یا بلعکس، قادر به غرش کردن در صدای خودرو حین گاز دادن میشوند.
تغییر ارتفاع خودرو
بسیاری از خودروهای لوکس و امروزی قابلیت تغیر ارتفاع خودرو به صورت دستی توسط یک دکمه را دارند که خودرو در جادههای هموار به کمترین ارتفاع خود تنزل داده میشود و در راههای ناهموار و خاکی، به بالاترین ارتفاع خود ارتقا داده میشود.
بسیاری از افراد، زیبایی ظاهری خودروی خود را در کاهش ارتفاع خودروی خود میبینند اما این کار میتواند به جلوبندی و فرمان پذیری راحت خودرو آسیب وارد کند.
در تیونینگ ارتفاع خودرو بعضی از علاقه مندان فقط نسبت به بریدن فنرها و یک سری اقدامات ساده برای کاهش ارتفاع خودروی خود اکتفا میکنند و هستند افرادی که با صرف هزینه بیشتر و نصب قطعات و جکهای مخصوص، این قابلیت افزایش و کاهش ارتفاع خودرو را به صورت دستی بر روی خودروی خود نصب میکنند.
تعویض تایرها و رینگها
از مرسوم ترین و اولین اقدامات برای تیونینگ خودرو، روی آوردن به تعویض لاستیک و رینگها را میتوان مثال زد.
در بعضی موارد، رانندگان و صاحبین خودروها علاقه مند به پهن نشان دادن لاستیکهای خود هستند که این نوع لاستیکها ممکن است برای بعضی از خودروها مناسب نباشد.
لاستیکهای پهن، سطح اصطکاکی بیشتری با با جاده ایجاد میکند و موجب کاهش سرعت خودرو و افزایش سوخت شود. معمولا لاستیکهای پهن برای خودروهای غیر جادهای مناسب است، خودروهایی که بیشتر در کوه و بیابان و طبیعت گردی استفاده میشوند.
تعویض تایرها و رینگ ها
رینگ خودرو نیز میتواند متناسب با نوع خودرو متفاوت باشد. رنگ رینگ خودرو در صورتی که درست انتخاب شود میتواند زیبایی بسیار زیادی به جلوه ظاهری خودروی شما ببخشد.
رنگ یک رینگ میتواند، دودی، سیاه، طلایی، سفید و یا نقرهای باشد که متناسب با نوع خودرو و نوع رنگ بدنه خودرو، میتوان بهترین گزینه را انتخاب کنیم.
معمولا اکثر خودروهای موجود در ایران، به جز چندین مدل محدود دارای جلو پنجره کوچک و محدودی هستند در صورتی که خود جلو پنجره بزرگ، به تنهایی میتواند نماد قدرت خودرو باشد.
یکی از راههای بزرگ نشان دادن جلو پنجره، حذف تمامی پرهها و علایم لوگوی خودرو و جایگزین کردن جلو پنجره با پرههای بسیار ظریف و باریک میباشد که حس بزرگ نمایی جلو پنجره را القا میکند.
تیونینگ و تعویض جلو پنجره
البته همه جلو پنجرهها به این منظور تعویض نمی شوند. در بعضی موارد ممکن است در حالت معمولا، جلو پنجره به صورت پیش فرض به رنگ نقرهای باشد و این در حالی است که کل بدنه خودرو ممکن است به فرض مثال مشکی باشد.
در این حالت جلو پنجره را به رنگ سیاه در میآورند و یا کلا آن را با یک مدل جلو پنجره دیگر با طرحی متفاوت اما سیاه تعویض میکنند.
تیونیگ صندلی توسط روکش و یا تعویض صندلی
صندلی یک خودروی حرفهای و لوکس ممکن است دارای انواع سنسورهای برقی، تنظیمات برقی، سرد کن، گرم کن و حتی ماساژور باشد. قطعا هر رانندهای دوست دارد که به جای یک صندلی ساده یکی از این صندلیها را داشته باشد.
در تیونینگ صندلی ممکن است شما به یک روکش صندلی بسنده کنید و ممکن است پا از این فراتر بگذارید و کلا اقدام به تعویض کل صندلی کنید و یک صندلی با ویژگیها و مشخصات فوق را برای خود انتخاب کنید که حتی پشت کلاهک آن نیز به صورت فابریک دارای مانیتور باشد.
تیونینگ شیشههای خودرو
علاوه بر محدودیتهای نظام رانندگی کشور در دودی کردن شیشهها، باز افرادی هستند که علاقه شدیدی به دودی کردن شیشههای خودروی خود دارند.
البته تا حدی از طیف رنگی، دودی کردن شیشهها مجاز و حتی مفید است که از ورود اشعههای مضر خورشید به داخل کابین میتواند جلوگیری کند. جرا که بسیاری از خودروهای امروزه به صورت پیش فرض و فابریک، از شیشه دودی در شیشههای طرفین غیر از شیشه جلو استفاده میکنند.
تیره شدن شیشههای خودرو، فارغ از اینکه رنگ بدنه ماشی چه رنگی باشد، جلوه زیبایی به ظاهر خودرو میدهد که نسبت به تغییر عظیمی که در ظاهر خودرو به وجود میآورد بسیار ارزان تر از سایر تیونیگهای دیگر به حساب میآید.
تیونینگ فنی و افزایش توان و قدرت موتور
یکی از بخشهای غیر ظاهری اما ملموس در تیونیگ خودرو بر میگردد به کارکرد بهتر موتور، سیستم ترمز و … .
برای تیون فنی خودرو میتوان حجم موتور را افزایش داد و با روشهایی قدرت موتور را افزایش و تقویت نمود. میتوان با تغییر و تعویض یک سری از قطعات، سیستم ترمزگیری را به صورت بسیار حرفهای تقویت نمود.
در کل تمامی این فرایندها برای بهبود و عملکرد بهتر خودرو و حس رضایت و لذت از رانندگی میباشد.
در تیونینگ فنی میتوان به تعویض و یا تقویت قطعات مختلفی در خودرو اشاره کرد که با هم مواردی را در زیر بررسی خواهیم کرد.
تیونینگ فیلتر هوا مجهز به خنک کننده
یکی از موارد مهم و اثر گذار در احتراق صحیح و درست موتور، ورود و حضور اکسیژن و در واقع هوای سالم به داخل موتور میباشد که به این منظور از فیلترهای هوا استفاده میشود. این هوای لازم برای احتراق در موتور میبایست قبل از ورود از هر گونه غبار، آلودگی و ناخالصی تمیز گردد.
در عمل تیون کردن فیلتر هوا، ما از فیلتری با خاصیت ویژهای که فیلترهای هوای معمولی ندارند استفاده میکنیم. فیلترهای هوای معمولی قابلیت خنک کنندگی هوا و در صورت نیاز توان ارائه هوای بیشتر به داخل موتور را ندارند که با این فیلترهای به قول معروف اسپرت این دو ویژگی به موتور افزوده میشود که قدرت و توان موتور را خصوصا در دور موتور بالا، به صورت چشم گیری افزایش میدهد.
تیونینگ وزن برای کمک به شتاب و سرعت
قطعا وزن خودرو رابطه مستقیمی با شتاب اولیه و توان و قدرت موتور خودروی شما دارد. از این لحاظ اگر دقت کرده باشید در خودروهای مسابقه ای، راننده تا جای امکان با جداکردن صندلی شاگرد و صندلی عقب، سعی بر سبک کردن وزن خودرو را دارد. در عمل تیون کردن وزن خودرو ممکن است بعضی از قطعات تعویض شوند که به سبکی خودرو بسیار کمک میکند.
تیونینگ موتور پراید
از جمله قطعات تعویضی که یکی از مهمترین عضو قابل تعویض برای رسیدن به وزن ایده آل میباشد، تعویض رینگهای فلزی با رینگ آلومینیومی میباشد. رینگ آلومینیومی در واقع به دلیل متریال و جنس تولید شده خود، از رینگهای فلزی بسیار سبک تر هستند و این تعویض میتواند در شتاب و سرعت اولیه تاثیر به سزایی داشته باشد.
تغیر و تعویض سیستم ترمز کاسهای به سیستم ترمز دیسکی سوراخ دار یکی دیگر از مواردی هست که میتواند وزن خودرو را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.
یکی دیگر از موارد مهم در کاهش وزن خودرو میتوان به تعویض صندلیها اشاره کرد.
امروزه صندلیهایی بسیار انعطاف پذیر اما سبک و توخالی و با ضخامت کم و به روش نانو تولید شده اند که علاوه بر اینکه قیمت نسبتا بالاتری دارند اما بسیار سبک و با دوام تر نیز هستند. و نهایتا حذف ابزار آلات اضافی و حتی تغیر جنس شیشهها نیز میتواند بسیار موثر باشند.
تقویت چیپ ست یا ECU
یکی از قطعات مهم در خودروهای امروزی قطعه ECU یا همان کامپیوتر خودرو میباشد که تقریبا اکثر رفتارهای خودرو را کنترل و تنظیم میکند. این قطعه برنامه نویسی شده میتواند دریچه ورود هوا و میزان پاشش سوخت را کنترل کند و به صورت چشم گیری بر قدرت و توان موتور تاثیرگذار میباشد که میتوان با تعویض و بهتر نمودن این قطعه و استفاده از چیپ ستهای حرفهای و اسپرت تر، قدرت و توان موتور را افزایش داد.
این قطعه خود یکی از مهمترین قطعات در عمل تیونینگ فنی خودرو میباشد که بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی و آشنایی با موتور و بخش فنی خودرو از آن غافل هستند و در واقع بیشتر به تیونینگ ظاهری بها میدهند اما یک خودروی اسپرت زیبا قطعا باید از لحاظ، شتاب، سرعت و قدرت موتور نیز حرفی برای گفتن داشته باشد که با تعویض این قطعه نیز میتوانید به شتاب و سرعت و قدرت بیشتری دست پیدا کنید.
استفاده از توربو شارژ در تیونینگ افزایش قدرت موتور
این سیستم که سوپرشارژ نیز گفته میشود میتواند عملکرد و قدرت و گشتاور موتور شما را به ۵۰ درصد افزایش دهد که این مقدار بسیار چشمگیر است.
اما نکته مهم در استفاده از این سیستم این است که سیستم توربو شارژ بر هر خودرویی قابل استفاده نمی باشد و باید بررسی شود که موتور خودروی شما از آن پشتیبانی میکند یا خیر.
در حقیقت یکی از مهمترین قطعات تیونینگ فنی موتور جهت رسیدن به قدرت و شتاب زیاد استفاده از این سیستم میباشد که برای نصب آن نیز به دانش فنی و تخصص نیاز است که پیشنهاد میشود حتما برای این عمل تیون فنی موتور به یک متخصص خبره مراجعه کنید.
توربوشارژ در تیونینگ
تیون کردن سیستم اگزوز و خروجی دود
در این بخش شاید فکر کنید که میخواهیم شکل سر اگزوز خودرو را که در بخش ظاهری نیز به آن اشاره شد را تغییر دهیم اما در واقع میخواهیم در مورد بخش درونی اگزوز یعنی کاتالیزور و لوله و مسیر خروجی دود صحبت کنیم که با یک سری تغیرات میتوان به عملکرد بهتر موتور خودرو کمک کرد.
در حالت معمول مسیر خروج دود در اگزوز به صورت پر پیچ و خم طراحی شده است که این ناهمواری مسیر به دلیل کاهش صدای خروج دود و موتور میباشد.
برای درک بهتر این موضوع احتمالا حتما موتورهای تولید برق و یا موتورهای چاه آب در باغات و کشاورزان را دیده اید. موتور در حالت روشن بسیار پر سر و صدا و ممکن است از چند کیلومتری نیز صدای آن به گوش برسد. دلیل این صدای زیاد عدم وجود اگزوز در این موتورهاست و دود با یک سر اگزوز ساده به بیرون هدایت میشود.
اما در خودروهای امروزی، دود مسیر نسبتا طولانی و پر پیج و خمی را طی میکند که صدا به نحوی در آن خفه میشود اما اگر این پیچ و خم بیش از حد باشد ممکن است موجب برگشت دود به داخل و موجب خفه شدن موتور و کاهش قدرت موتور شود.
پس در عمل تیون کردن خروجی دود کمی از این مسیر صاف میگردد که البته خروج راحت و سریع دود نیز ممکن است در عملکرد صحیح موتور تاثیر منفی ایجاد کند.
تیونینگ اگزوز
و بخش دیگر تیون کردن سیستم اگزوز مربوط به کاتالیزور آن در مسیر خروج دود میباشد.
کاتالیست اگزوز به منظور تصفیه هوا و کاهش آلودگی هوا در خودروها تعبیه شده است که پیشنهاد میشود که به جای حذف آن جهت بیشتر شدن قدرت موتور از یک کاتالیزور حرفهای و بهتر استفاده کنید که هم به تصویه دود خروجی کمک کند و هم اینکه با حذف کاتالیزور دچار اختلال در کارکرد صحیح موتور نشوید.
چرا که با حذف این کاتالیزور ممکن است برای زمان بسیار محدودی با سرعت و شتاب بهتری از خودروی خود روبرو شوید اما بعد از مدتی متوجه میشوید که دوباره موتور افت پیدا کرده است که این افت بسیار بیشتر از حالت نرمال اولیه خودرو بوده است.
آموزش تیونینگ خودرو
در ایران برخی موسسات آموزش حضوری تیونینگ خودرو را ارائه میدهند. قطعا تیونینگ کردن ماشین هم به دانش نیاز دارد هم به تجربه و هم به خلاقیت. اما یکی از راههای ساده و جذاب تیونینگ میتواند استفاده از پلتفرمهای آموزشی آنلاین باشد.
از مهم ترین مزایای این پلتفرمها میتوان به آشنایی با تیونینگ در انواع بخشهای خودرو مخصوصا زیباسازی ظاهر و بدنه خودرو اشاره نمود.
به عنوان مثال وبسایت 3dtuning به شما این امکان را میدهد تا به صورت حرفهای و جذاب، تیونینگ انواع خودرو را ۳ بعدی تجربه کنید!(پیشنهاد میکنیم برای کار با این سایت، از اینترنت پر سرعت و لب تاپ استفاده کنید)